Przedszkole Bajeczka
Cele i zadania przedszkola, program wychowawczy1. Przedszkole realizuje cele i zadania określone w ustawie o systemie oświaty oraz przepisach wydanych na jej podstawie, a w szczególności: wspomaga indywidualny rozwój dziecka, sprawuje opiekę nad dziećmi ich bezpieczeństwem odpowiednio do ich potrzeb i możliwości przedszkola, współdziała z rodziną poprzez wspomaganie rodziny w wychowaniu dzieci oraz przygotowaniu ich do nauki szkolnej,
a) udziela dzieciom pomocy psychologiczno-pedagogicznej poprzez współpracę z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną.
b) integruje dzieci zdrowe z niepełnosprawnymi rówieśnikami,
c) prowadzi pracę z dzieckiem zdolnym, wspiera dzieci z wybitnymi uzdolnieniami, rozwija w pełnym zakresie osobowość, talent oraz zdolności umysłowe i fizyczne dziecka.
d) umożliwia dzieciom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, prowadzi zajęcia w języku polskim; pielęgnuje tradycje związane z regionami kraju.
2a) Przedszkole może prowadzić działalność innowacyjną i eksperymentalną na wniosek organów przedszkola, która ma celu poprawę jakości pracy przedszkola.
2. Wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka oraz wspomaganie rodziny w wychowaniu dziecka. W przedszkolu organizowane jest wspomaganie dziecka w procesie wychowawczo- dydaktyczno- opiekuńczym z uwzględnieniem i przestrzeganiem jego praw. Kształtowanie i rozwijanie aktywności twórczej dziecka w zakresie twórczości plastycznej, muzycznej, ruchowej i werbalnej oraz osiąganie przez dziecko „gotowości szkolnej”. W ramach wspomagania rodziny stosuje się pomoc w rozpoznawaniu możliwości rozwojowych dziecka i ujednolica kierunki oddziaływań wychowawczych.
3. Przedszkole określa zakres i sposób wykonywania zadań opiekuńczych odpowiednio do wieku dzieci i potrzeb środowiskowych z uwzględnieniem obowiązujących przepisów bezpieczeństwa i higieny, a w szczególności : a) otacza dzieci opieką w czasie pobytu w przedszkolu oraz w trakcie zajęć poza terenem przedszkola [ Rozporządzenie MEN z 17.08.1992r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny w szkołach i placówkach publicznych ( Dz. U Nr 65, poz. 331 z późniejszymi zmianami)].
4. W sprawowaniu opieki nad wychowankami konieczne jest przestrzeganie przez rodziców i opiekunów obowiązku osobistego przyprowadzania i odbierania dzieci z przedszkola lub upoważnioną przez nich osobę na piśmie, zapewniającą pełne bezpieczeństwo. Osoba odbierająca dziecko nie może być pod wpływem alkoholu. Upoważnienie powinno zawierać pełne dane osobowe osoby odbierającej. Ze względów organizacyjnych oraz konieczności przygotowania odpowiedniej ilości posiłków, konieczne jest, aby późniejsze przyprowadzenie dziecka do przedszkola było zgłoszone w danym dniu wcześniej. Dziecko, które nie zostanie odebrane z przedszkola w wyznaczonym czasie tj. do godziny 16.30 po zgłoszeniu rodzicom do godz. 16:45, zostaje zgłoszone do miejscowego Rewiru Dzielnicowego Policji.
Pogram wychowawczy
Miejskiego Przedszkola Publicznego nr 8 „Bajeczka“Podstawa prawna:
USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949) – ogłoszono dnia 11 stycznia 2017 roku, obowiązuje od dnia 1 września 2017 r.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego (Dz. U. z 2017 roku, poz. 356).
Statut przedszkola
Program Wychowawczy Miejskiego Przedszkola Publicznego Nr 8 „Bajeczka“ w Starogardzie Gdańskim został opracowany w wyniku diagnozy potrzeb przedszkola w zakresie działań wychowawczych; ma wspomagać nauczyciela, a dzieciom umożliwić odkrywanie i poznawanie możliwości tkwiących w nich samych.
Aby zrozumieć problematykę wychowawczą, a zwłaszcza współczesne zalecenia w zakresie oddziaływań pedagogicznych należy najpierw wyjaśnić, czym jest wychowanie. W literaturze pedagogicznej i psychologicznej istnieje wiele definicji tego pojęcia. Z niektórych wynika, że rozwojem dorastającego człowieka trzeba nieustannie kierować, że należy dokonywać zmian w osobowości jednostki, aby przygotować ją do życia w społeczeństwie. Takie podejście rodzi niebezpieczeństwo manipulowania wychowankami, wręcz ich uprzedmiotowiania.
W nowszych definicjach wychowania akcentuje się nie tyle wywieranie bezpośredniego wpływu na wychowanków, ile wspomaganie ich w naturalnym i spontanicznym rozwoju. Zgodnie z tym postulatem wychowywać znaczy wyzwalać, dodawać odwagi, przygotowywać do przyszłego życia, mobilizując do własnej aktywności, pobudzać do zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi, z zasadami moralności. Rozumiejąc w ten sposób wychowanie podkreśla się wielkie znaczenie współdziałania i współpracy między wychowawcą a wychowankiem, a przede wszystkim rolę ich porozumiewania się w warunkach partnerstwa i demokratyzmu.
Z wielu definicji wychowania najtrafniejszą jest ta, która mówi, że wychowanie to „pomaganie wychowankowi w rozwoju i ułatwianie mu realizowania swoich możliwości” (H. Rylke, G. Klimowicz, 1982). Ponadto wyklucza ona traktowanie wychowanka jako bezwolnego przedmiotu w ręku wychowawcy i sugeruje, iż w wychowaniu istotną rolę spełnia aktywność młodego człowieka.
Autorzy prac pedagogicznych – Z. Mysłakowski i W. Pomykało, chcąc doprecyzować znaczenie terminu „wychowanie”, wskazują na dwa jego możliwe zakresy. Wychowanie w węższym zakresie to działania świadome, planowe, celowe, podejmowane przez wychowawców, aby uzyskać założony rezultat. W szerszym natomiast – to wpływy niezamierzone i niecelowe, oddziaływanie wszelkich bodźców; niekiedy umieszcza się tu również czynności zamierzone, jako pewien rodzaj bodźca. Wychowanie w pierwszym znaczeniu nazywa się „intencjonalnym”, w drugim – „nieintencjonalnym”.
Program wychowawczy ma na celu poprawę jakości pracy przedszkola, uwzględnia potrzeby społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców, środowiska i pracowników. Integruje nauczycieli i rodziców w realizowaniu celów wychowawczych, ujednolica oddziaływania wychowawcze, kieruje procesy wychowawcze na właściwe tory. Zasadniczą funkcją przedszkola jest opieka i wspieranie rozwoju dziecka we wszystkich sferach. Celem działań nauczyciela powinno być pośredniczenie w przekazywaniu i nadawaniu konkretnych treści wartościom uniwersalnym w czasie wspólnego działania, a przez to powodowanie wewnętrznego rozwoju dziecka. Zarówno nauczyciel, jak i dziecko rozwijają się w sposób ciągły, mają wpływ na wzajemne zachowania, a więc na rozwój swój i partnera. Wychowawca powinien być nastawiony na wsłuchiwanie się w dziecko, akceptowanie go takim, jakim jest. Wspólne działanie dziecko – nauczyciel będzie ułatwione, jeśli nauczyciel będzie przestrzegał następujących zasad:
ALFABET WYCHOWAWCY
Akceptuj swego ucznia.
Bądź dla niego oparciem.
Chwal go za wszystko.
Dotrzymuj przyrzeczeń.
Egzekwuj prawa i obowiązki.
Formułuj precyzyjnie wymagania.
Gospodaruj efektywnie jego czasem.
Hamuj dyskretnie niewłaściwe zapędy.
Interesuj się jego osobą.
Jednocz jego rozum, ducha i ciało.
Kieruj wszechstronnie jego rozwojem.
Licz się z jego zdaniem.
Łagodź stresy i cierpienia.
Miej cierpliwość.
Nie oszukuj go.
Okazuj mu zaufanie.
Pokaż, że jesteś omylny.
Rozwijaj jego samodzielność.
Słuchaj uważnie tego, co mówi.
Troszcz się o niego.
Ukaż mu wartość i piękno życia.
Wierz w jego możliwości.
Y…? (niewiadoma – bądź na nią przygotowany).
Zachęcaj go do dalszej pracy.
Nauczyciel to osoba, która prowokuje dziecko do poznania, kim jest i kim może zostać. Dziecko powinno identyfikować się z własnym „ja”, czuć się bezpiecznie, utożsamiać się z grupą rówieśniczą, a jednocześnie czuć własną odrębność, indywidualność oraz odpowiedzialność za dokonane wybory.
Nauczyciel musi umieć podjąć decyzje:
jakie umiejętności, sprawności, zdolności rozwijać, stymulować i jaką wiedzę przekazać, co jest najważniejsze teraz i w życiu dorosłym;
za pomocą jakich metod nauczyciel pragnie osiągnąć cel, czego dziecko może się nauczyć w określonej sytuacji;
jakie mogą być skutki działań wychowawczych dla dziecka i nauczyciela oraz przyszłych decyzji wychowawczych.
Cele wychowawcze, jakie wytycza sobie nauczyciel są ściśle związane z podstawą programową wychowania przedszkolnego. W poniższej tabeli zamieszczono wymagania z podstawy programowej, cele wychowawcze, przewidywane osiąganie sukcesu oraz sposoby realizacji zamierzeń wychowawczych.
Obszary z podstawy programowej | Cel wychowawczy | Przewidywany sukces /cel operacyjny/ | Proponowane sposoby realizacji zadania |
| 1.„Jestem i działam z innymi”
| Dziecko: – wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, określa członków rodziny i nazywa relacje między nimi, rozumie pojęcie drzewo genealogiczne i porządkuje chronologicznie członków rodziny: od dziadków do rodzeństwa − rozumie role, jakie pełnią poszczególni członkowie rodziny w domu − wie, na czym polega praca zawodowa rodziców i potrafi o niej opowiedzieć − wypełnia samodzielnie określone obowiązki w domu, np. utrzymuje porządek w swoim pokoju − utożsamia się ze swoją rodziną i ma poczucie przywiązania do najbliższych, aktywnie uczestniczy w uroczystościach rodzinnych, potrafi sprawić przyjemność najbliższym osobom, np. wykonuje upominek, składa życzenia okolicznościowe − interesuje się historią i tradycjami swojej rodziny, zna zwyczaje rodzinne związane z obchodzeniem świąt, np. Bożego Narodzenia, Wielkanocy, rozpoznaje symbole i charakterystyczne potrawy związane z tradycjami świątecznymi, np. dodatkowy talerz przy stole wigilijnym, zna popularne kolędy – włącza się do przygotowań świątecznych, np. ubiera choinkę, potrafi wykonać ozdoby choinkowe, maluje pisanki i tworzy karty świąteczne – posiada informacje o miejscowości, w której mieszka − posługuje się nazwą miejscowości w wypowiedziach słownych, rozpoznaje herb miasta lub regionu, umie wskazać na mapie Polski położenie miejscowości, w której mieszka − nazywa i rozpoznaje najważniejsze miejsca lub obiekty z najbliższej okolicy, np. miejsca pamięci narodowej − wie, jakie instytucje i urzędy znajdują się w najbliższej okolicy, np. szkoła, poczta, komisariat policji, przychodnia zdrowia, szpital, straż pożarna, orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby, np. policjanta, strażaka − dostrzega różnice w architekturze, np. stare i nowe budownictwo − nazywa region, w którym mieszka rozpoznaje herb swojej miejscowości i opisuje legendy z nią związane, zna najważniejsze zabytki, rozpoznaje stroje ludowe regionu, odróżnia w mowie elementy gwary ludowej regionu, z którego pochodzi – wie, że kraj, w którym żyje to Polska, i że jest Polakiem − zna legendę o powstaniu państwa polskiego − rozpoznaje symbole narodowe: godło, barwy, hymn – wie, jakie jest ich znaczenie − rozumie, że należy odnosić się z szacunkiem do symboli narodowych − wie, w jakich okolicznościach śpiewa się hymn, przyjmuje właściwą postawę przy słuchaniu hymnu − potrafi wskazać na mapie granice Polski, stolicę, większe miasta i rzeki – wie, że stolicą Polski jest Warszawa, a najdłuższą rzeką – Wisła – zna najważniejsze miejsca i zabytki Warszawy, wskazuje na mapie Polski największe miasta leżące nad Wisłą: Kraków, Warszawa, Toruń, Gdańsk − rozróżnia krajobraz nizinny, nadmorski, górski − wie, że są różne regiony w kraju, które mają odmienne tradycje, język, kulturę, rozpoznaje charakterystyczne stroje krakowiaków i górali – zna wybrane tradycje ludowe, np. dożynki, andrzejki, jasełka, tłusty czwartek, prima aprilis, noc świętojańska – rozpoznaje regionalne przyśpiewki ludowe, rozumie pojęcie przysłowie, stosuje w zabawach wyliczanki ludowe − potrafi wymienić sławnych Polaków i wie, kim byli Mikołaj Kopernik, Jan Paweł II, Fryderyk Chopin – uświadamia sobie, że Polska jest jednym z krajów europejskich i należy do Unii Europejskiej − zna symbole Unii Europejskiej: hymn, flagę, maskotkę – Syriusza − potrafi wskazać Polskę na mapie Europy − rozumie, że kraje graniczą z innymi państwami − zna nazwy kilku państw europejskich i ciekawostki z nimi związane, np. Holandia słynie z tulipanów, we Włoszech ulubioną potrawą jest pizza – rozumie, co to znaczy pojęcie narodowość – wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa bez względu na narodowość, kolor skóry, płeć − wie, jak wygląda mapa świata | – zabawy indywidualne – pozwalają dziecku na ocenianie swoich możliwości w porównaniu z innymi, budzą wiarę we własne siły, rozwijają uczucia koleżeńskie; − dyżury – uczą odpowiedzialności, kształtują świadomość, że podlegamy ocenie za wykonane zadanie czy powierzone obowiązki, wymagają podporządkowania się innym; − scenki sytuacyjne – kształtują pozytywne postawy społeczne, uświadamiają, kiedy należy stosować zwroty grzecznościowe; − prace zespołowe – uczą współpracy i współdziałania w planowaniu i realizowaniu wspólnie wytyczonego celu; − gry dydaktyczne – wymagają dostosowania się w zabawie do reguł, dyscyplinują dzieci i uczą przestrzegania ustalonych zasad; − zabawy tematyczne – stwarzają okazję do nawiązywania kontaktów, odtwarzania ról społecznych, wzmacniania pozytywnych zachowań; − zabawy dydaktyczne – utrwalają wiadomości o środowisku społecznym i wskazują obowiązujące w nim zasady postępowania; − zabawy prowadzone metodą pedagogiki zabawy – oddziałują na sferę emocjonalną dziecka, sprzyjają wyzwalaniu pozytywnych uczuć, wzmacniają poczucie akceptacji i bezpieczeństwa, pobudzają do samodzielnej aktywności; − słuchanie opowiadań – stwarza okazję do poznawania różnych sytuacji z życia społecznego, formułowania ocen i wyciągania wniosków; − scenki dramowe – pozwalają na odgrywanie określonych sytuacji i przedstawianie różnych emocji, umożliwiają ich przekaz za pomocą mowy ciała; − rozmowy – podsumowują wiadomości na temat obowiązujących zasad w bliższym i dalszym otoczeniu społecznym; – udział w inscenizacjach – sprzyja nabieraniu pewności siebie, śmiałości, wiary we własne możliwości, nabywaniu umiejętności współdziałania społecznego i podporządkowania się ustalonym przez zespół sposobom działania. opowiadania – czytanie dzieciom utworów literackich w połączeniu z oglądaniem ilustracji kształtuje uczucia i postawy społeczno-moralne, umacnia i rozwija przywiązanie do kraju rodzinnego, wzbogaca kulturę językową, poszerza i utrwala wiadomości dziecka; − baśnie i legendy – w sposób poetycki, fantastyczny i barwny zapoznają dzieci z przeszłością ojczyzny. W ich treściach zawarte są nieprzemijające idee patriotyzmu, jak również duchowe wartości kultury narodowej; − spacery i wycieczki – umożliwiają dzieciom poznanie najbliższego otoczenia, np. instytucji użyteczności społecznej. Odwiedzając miejsca pamięci narodowej i zabytki, zaznajamiają się z historią i tradycjami danej miejscowości. Wyprawy w bliższe i dalsze okolice służą wyrabianiu szacunku dla przyrody ziemi ojczystej; – oglądanie filmów, albumów, fotografii – umożliwia pokazanie dzieciom najciekawszych miejsc regionów, w których żyją, oraz zapoznanie z typowymi krajobrazami i folklorami Polski; − kąciki regionalne – są okazją do gromadzenia eksponatów, wytworów sztuki ludowej, fotografii, okazów przyrodniczych z regionu, w którym dziecko mieszka − praca z wykorzystaniem mapy – pozwala na przekazanie treści geograficznych: kształtu granic, umiejscowienia kraju między górami a morzem, położenia niektórych miast i rzek; − uroczystości przedszkolne – dzięki nim dziecko może zaprezentować swoje umiejętności: recytuje wiersze, śpiewa piosenki, wykonuje wybrane tańce ludowe; − zajęcia plastyczne – dają możliwość wyrażeniu myśli, przeżyć i uczuć. Dziecko wyzwala w ten sposób swoje emocje. |
| 1.„Żyję zdrowo i bezpiecznie”
| Dziecko: – stosuje się do zawieranych umów o sposobie korzystania z zabawek i sprzętu terenowego − rozumie, dlaczego należy przestrzegać określonych reguł w zabawach i grach sportowych − korzysta ze sprzętu gimnastycznego zgodnie z jego przeznaczeniem − wie, że nie wolno oddalać się z miejsca zabawy bez wiedzy i zgody opiekuna − próbuje samodzielnie i w bezpieczny sposób organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu − korzysta z przyborów w czasie zabaw indywidualnych we właściwy sposób − informuje o zauważonych zagrożeniach, np. uszkodzonym sprzęcie, znalezionym szkle czy innych nieznanych przedmiotach − potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabawy, np. daleko od jezdni, placu budowy, zbiorników wodnych, wysokich pryzm piachu − zna podstawowe zasady zachowania się nad wodą, w lesie, na placu zabaw, podczas zabawy w domu − nie uruchamia urządzeń elektrycznych bez wiedzy dorosłych − przestrzega zakazu zbliżania się do włączonych maszyn i urządzeń − rozumie, dlaczego nie wolno samodzielnie zażywać lekarstw i używać środków chemicznych stosowanych w gospodarstwie domowym – zna przeznaczenie lekarstw oraz środków chemicznych, orientuje się, że lekarstwa należy przyjmować tylko na zlecenie lekarza w ściśle określony sposób – rozumie, dlaczego w wyniku przypadkowego połknięcia lekarstw lub środków chemicznych konieczna jest szybka pomoc lekarska – zna i przestrzega podstawowe zasady poruszania się po drogach (po chodniku poruszamy się prawą stroną, po ulicy dziecko idzie za rękę z osobą dorosłą po wewnętrznej stronie chodnika) − wie, w jaki sposób można bezpiecznie przejść przez jezdnię na przejściu z sygnalizacją świetlną i bez niej − rozpoznaje wybrane znaki drogowe (informacyjne i ostrzegawcze) i wyjaśnia ich znaczenie − wie, że może zwrócić się do policjanta w sytuacji zagrożenia, np. gdy się zgubi, gdy zasłabnie opiekująca się nim osoba, gdy zostało zaczepione przez obce osoby − zna zasady korzystania z publicznych środków komunikacji, oczekuje spokojnie na przystanku z daleka od jezdni, wsiada i wysiada z pojazdu, trzymając się poręczy, powstrzymuje się od głośnych rozmów, aby nie przeszkadzać kierowcy i innym pasażerom, stoi w jednym miejscu i trzyma się poręczy w czasie jazdy − zna zasady bezpieczeństwa podczas podróży samochodem, siada w specjalnym foteliku, wsiada i wysiada z samochodu zawsze od strony chodnika lub pobocza, nie otwiera okna w czasie jazdy, przestrzega zakazu wychodzenia na jezdnię na postoju – potrafi zauważyć sytuację zagrożenia i wie, jak się w niej zachować, np. pożar, wypadek w domu lub na placu zabaw − rozumie, dlaczego trzeba przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej (zakaz zabawy ogniem, rozpalania ognisk) − zna numery telefonów alarmowych (policja, pogotowie, straż pożarna oraz ogólny 112) i wie, w jakich sytuacjach trzeba z nich skorzystać – umie poprosić o pomoc, dzwoniąc na numery telefonów alarmowych − wie, do kogo zwrócić się o pomoc w szczególnych sytuacjach, np. gdy się zgubi się na ulicy lub w sklepie (do personelu sklepu, policjanta, osoby z dzieckiem, starszej pani) – jest ostrożne wobec nieznajomych − potrafi grzecznie odmówić obcej osobie, kiedy np. czymś je częstuje lub proponuje wspólny spacer − nie otwiera drzwi mieszkania, kiedy jest samo w domu − zawsze informuje rodziców o dziwnych zachowaniach osób dorosłych − wie, jak się zachować w kontaktach ze zwierzętami − wie, dlaczego nie wolno wkładać do ust i zjadać nieznanych roślin, zwłaszcza jagód i grzybów | – pokaz – uczy kolejności wykonywania poszczególnych czynności zarówno higienicznych, jak i porządkowych; − praktyczne wykonywanie czynności – pozwala na osiągnięcie określonych sprawności, służy kształtowaniu nawyków higienicznych. Dzieciom starszym umożliwia samodzielne ustalenie kolejności wykonywania czynności i sprawdzenie własnych umiejętności, np. w organizowaniu prac porządkowych; − śpiewanie piosenek – utrwala kolejność czynności, zachęca do samodzielnego podejmowania wysiłku. Tworzy przyjazną atmosferę towarzyszącą działaniu, co sprawia, że dzieci traktują prace porządkowe jako przyjemność, a nie przykry obowiązek; − przekaz literacki (opowiadania, baśnie, wiersze) – dostarcza prawidłowych wzorców postępowania, zachęca do dbałości o czystość i estetyczny wygląd, wpływa na świadomość i rozumienie znaczenia utrzymywania porządku w bliższym i dalszym otoczeniu; − wyliczanki i rymowanki – utrwalają kolejność poznanych czynności, sprzyjają kształtowaniu prawidłowych nawyków. |
| 1.„Działam w harmonii z przyrodą”
| Dziecko: − wskazuje cechy różniące poznawane środowiska przyrodnicze, wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu mysz, na łące kret, biedronka, w lesie sarna, lis – rozumie konieczność przystosowania się zwierząt do środowiska, w jakim żyją − określa części jadalne roślin, np. owoce – ogórek, pomidor; korzeń – marchewka, burak − potrafi na podstawie systematycznej obserwacji opowiedzieć etapy rozwoju roślin − wyróżnia części roślin wymienia części kwiatów – korzenie, łodyga, liście, kwiat – określa części drzew – korzenie, konar, pień, liście, kwiaty, owoce − potrafi określić zmiany zachodzące w życiu zwierząt i roślin w kolejnych porach roku – umie opisać zachowanie i wygląd niektórych zwierząt związane z porą roku np. zasypianie, zmiana sierści, budowanie gniazd, gromadzenie zapasów rozróżnia ślady poznanych zwierząt na śniegu – rozumie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm) i wzrostu roślin (światło, temperatura, wilgotność) − wie, w jaki sposób przebiega rozwój niektórych roślin i zwierząt – zna cykl wzrostu roślin na podstawie prowadzonych doświadczeń – umie kolejno określić stadia rozwoju motyla – potrafi samodzielnie zasadzić cebulę, posiać nasiona i wyhodować roślinę – wie, w jaki sposób człowiek może chronić zwierzęta i rośliny, aby pomóc im przetrwać zimę, i gromadzi pokarm, aby je dokarmiać – nie zrywa owoców drzew i krzewów stanowiących pokarm dla ptaków – potrafi opiekować się zwierzętami hodowanymi w domu − uczestniczy w pracach w ogródku przedszkolnym, potrafi dbać o zasadzone rośliny, grabi jesienią liście, uczestniczy w zabezpieczaniu roślin przed mrozem – rozumie, że działalność człowieka może mieć negatywny wpływ na środowisko naturalne, orientuje się, że zanieczyszczenie powietrza powodują np. spaliny samochodowe, ścieki odprowadzane z dużych zakładów przemysłowych do rzek − potrafi właściwie zachować się w lesie i parku zachowuje się spokojnie, aby nie płoszyć zwierząt i ptaków, sprząta po sobie opakowania po jedzeniu i napojach – wie, w jaki sposób człowiek chroni przyrodę, rozumie, dlaczego niektóre gatunki zwierząt i roślin są pod ochroną, potrafi rozpoznać i wymienić rośliny chronione, np. wiosenne kwiaty – wie, dlaczego trzeba budować oczyszczalnie ścieków określa, w jaki sposób należy oszczędzać wodę − zna pojęcie surowce wtórne i oznaczenie recyklingu − potrafi segregować odpady według ich rodzaju rozpoznaje oznaczenia pojemników na surowce wtórne wie, co należy robić z niewykorzystanymi lekarstwami i zużytymi bateriami − nazywa elementy środowiska naturalnego (gleba, powietrze, woda) i rozumie ich znaczenie dla świata ludzi, roślin i zwierząt − uczestniczy w akcjach propagujących ochronę środowiska, np. Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi | – spacery i wycieczki – rozbudzają emocjonalny stosunek do przyrody poprzez ukazanie jej znaczenia dla życia człowieka. Pomagają zauważyć różnorodne formy życia, bogactwo kolorów, dźwięków i zapachów, a także negatywne skutków niewłaściwego obcowania ludzi z przyrodą; − prace w ogrodzie przedszkolnym – zapoznają z rozwojem, budową, sposobem pielęgnacji roślin i zabezpieczania ich przed mrozem. Uczą korzystania z narzędzi i przyborów ogrodniczych, utrzymywania ich w czystości i porządku. Kształtują takie cechy, jak obowiązkowość i odpowiedzialność; − kącik przyrody wyposażony w materiał przyrodniczy oraz obiekty przyrody nieożywionej – wykorzystujemy do prowadzenia stałych lub okresowych hodowli roślin i zwierząt, aby zapoznać dzieci z ich rozwojem oraz warunkami potrzebnymi do życia. Właściwie zagospodarowany umożliwia eksperymentowanie i przeprowadzanie różnych doświadczeń; − przekaz literacki – przybliża i pomaga zrozumieć świat przyrody, wprowadza i utrwala ważne informacje przyrodnicze, uczy szacunku dla roślin i zwierząt. Pozwala na poznawanie środowisk przyrodniczych niedostępnych bezpośredniej obserwacji. Publikacje popularno-naukowe, do których należą atlasy zwierząt i roślin czy encyklopedie przyrodnicze, pokazują zwierzęta, rośliny i fakty zgodnie z rzeczywistością; − rozmowa – sprzyja ukierunkowaniu obserwacji, zachęca do zadawania przez dzieci pytań, umożliwia wyjaśnienie zaobserwowanych zjawisk, porządkuje zdobyte wiadomości, pomaga w tworzeniu i uściślaniu pojęć ogólnych; − zabawy badawcze – umożliwiają poznawanie przyrody wszystkimi zmysłami, wywołują emocje związane z samodzielnym dokonywaniem odkryć. Rozwijają logiczne myślenie w trakcie wyciągania wniosków z przeprowadzonych obserwacji i ustalania związków przyczynowo-skutkowych; − poznawanie piosenek o tematyce przyrodniczo-ekologicznej – wywołuje zainteresowanie przyrodą i problemami z nią związanymi, przyczyniają się do tego, że dzieci stają się rzecznikami ekologicznego myślenia i działania; − filmy edukacyjne – dostarczają wiadomości o przyrodzie niedostępnej bezpośredniej obserwacji, np. o zwierzętach egzotycznych, o krajobrazie i regionach Polski. Uzupełniają i utrwalają wiadomości zdobyte w toku obserwacji, np. o zwierzętach domowych, owadach. Pomagają zrozumieć konieczność ochrony przyrody; – zabawy dydaktyczne – pozwalają dzieciom wykorzystać zdobyte wiadomości w czasie obserwacji przyrodniczych. Do tych zabaw zaliczyć możemy także układanki, rebusy, krzyżówki i gry stolikowe, zagadki. − zabawy ruchowe – utrwalają zdobyte wiadomości np. poprzez naśladowanie sposobu poruszania się i zachowania zwierząt; − wykonywanie prac plastycznych – umożliwia wyrażenie stosunku emocjonalnego do poznawanego otoczenia przyrodniczego, sprzyja utrwalaniu i porządkowaniu wiedzy. Wykorzystywanie materiału przyrodniczego do działań twórczych rozwija wyobraźnię, pozwala na bezpośrednie dokładniejsze poznanie cech i właściwości części roślin, np. liści, nasion |
